Herodotos Kapısı, güneybatıdan görünüş (Kadıoğlu, 2021, 162, Figür 57)

Teos Antik Kentine ilişkin günümüze ulaşan en iyi korunmuş kalıntılardan birisi Hellenistik Dönem kent surudur. Arkelojik verilerin yanı sıra yazıtlar ve tarihsel olaylar da Hellenistik Dönem kent surlarının inşası hakkında geniş bilgiler vermektedir. Epigrafik kayıtlar, tarihsel olaylar, antik kaynaklar ve yapılan arkeolojik çalışmalar neticesinde Teos’taki Hellenistik Dönem Surunun MÖ 304/303 yılındaki depremden hemen sonra inşa edilmeye başlandığını ve yaklaşık 175 yıllık süreci kapsayan bu faaliyetin MÖ 2. yüzyılın son çeyreğine kadar sürdüğünü göstermektedir.

3,84 km uzunluğundaki Hellenistik Dönem sur hattı, 65 hektarlık bir alanı çevrelemektedir. Sur hattı boyunca batıda 9, kuzeyde 1 ve güneyde 3 adet olmak üzere toplam 12 adet kule tespit edilmiştir. Dionysos Kapısı, Herodot Kapısı, Nekropol Kapısı ve Gymnasion Kapısı olmak üzere dört adet kapısı keşfedilen kent surunun, günümüzde toprak yol altında kalan doğu hattı boyunca da kapı ve kulelerin olduğu düşünülmektedir.

Hem arkeolojik hem epigrafik veriler surun alt bölümünün taştan, üst bölümünün kerpiçten yapılmış olduğunu göstermektedir. Çift çeperli ve atkılı örgüye sahip bosajlı rektagonal izodomik sur gövdesi, 7 blok sırası ile 3,3 m yükseklikte ve 4 m kalınlıktadır. Duvar blokları arasında hiçbir bağlayıcı kullanılmamış, sadece kapı ve kulelerin dik açı oluşturan köşelerinde demir kenet ve dübellerin etrafına erimiş kurşun akıtılarak sabitlenmişlerdir.

Teos ve yakın çevresi arkeolojik haritası (Kadıoğlu, 2021, 25, Harita 4)