Külahlıkırtepe üzerindeki klasik sur kalıntısı (Kadıoğlu, 2021, 153, Figür 54)
Peleponnesos Savaşının 20. yılında (MÖ 412) tarihçi ve Atinalı General Thukydides, Teos’ta yaşanan savaşla ilgili olarak Atinalıların kentin dışına, kenti kara tarafından gelecek saldırılara karşı korumak amacıyla inşa ettikleri surdan bahsetmektedir. Akropolisin kuzeydoğusunda bulunan Külahlıkır Tepe üzerinde tespit edilen yerel kireçtaşından kesilmiş büyük dikdörtgen bloklardan örülü savunma hattı, teknik işçilik açıdan Arkaik Sur ve Hellenistik Sur’dan farklıdır. Cepheleri bosajlı işçiliği andıracak şekilde kabaca işlenmiş bloklar, Hellenistik Sur’dan farklı olarak hiçbir kenet veya dübel kullanılmadan birleştirilmiştir. Blokların üst yüzeyleri muntazam bir şekilde işlenmiş olup tarak izine rastlanmamıştır. Yapılan petrografik ve kimyasal analizler neticesinde sur hattında kullanılan blokların kireçtaşı ocağın orta katmanlarından alınmış olduğunu göstermekte ve bu savunma hattının Arkaik Sur’dan sonra, Hellenistik Sur’dan ise önceye tarihlenebileceğini göstermektedir. Bu savunma hattının Kuzey Liman’dan ya da kara tarafından gelebilecek düşmanlara karşı ilk savunma hattını oluşturduğu düşünülmektedir.
Teos ve yakın çevresi arkeolojik haritası (Kadıoğlu, 2021, 25, Harita 4)