Geç Roma Dönemi Suru ve Bouleuterion (Kadıoğlu, 2021, 173, Figür 63)
Teos antik kenti, Arkaik Dönem’den Roma İmparatorluk Dönemi’ne değin güvenlik amacıyla birçok savunma duvarıyla evrelenmiştir. Arkaik, Klasik ve Hellenistik dönemlerin savunma sistemine ilişkin arkeolojik, epigrafik ve tarihi kaynaklar bilgi vermektedir. Roma İmparatorluk Dönemi’nde Asia Eyaleti’nin bir kenti olarak, iki buçuk yüzyıl barış ve huzur içinde yaşamını sürdüren Teos, olasılıkla Geç Roma Dönemi’nde barbarların akınlarına karşın yeni bir surla kuşatılmıştır. Tamamen daha eski yapılar ile bu yapılara ait mimari blokların devşirme kullanımıyla inşa edilen bu dördüncü sur, sanki bir iç kale oluştururcasına agora’yı ve bouleuterion’u içine alan yaklaşık 3 hektarlık bir alanı güvenlik altına almıştır.
Günümüzde bouleuterion, agora, Roma ve Augustus Tapınağı’nın oluşturduğu üç yapıyı bu savunma duvarının yüksek yıkıntısı ile üzerindeki yoğun bir bitki örtüsü çevrelemektedir. Sadece antik kentin Yunan ve Roma dönemleri kent merkezinde tespit edilen bu Geç Roma Dönemi savunma duvarıyla sanki bir iç kale oluşturulmaya çalışılmış gibidir.
Kent merkezini çevreleyen surun, kentte göz ardı edilen yapılara ait (Geç Arkaik Dönem’e tarihlenen İon tapınağı, küçülen kent merkezindeki Roma ve Augustus Tapınağı, meclis binasının doğu duvarı gibi) mimari bloklarının yapı taşı olarak kullanılmasıyla alelacele inşası güvensizlik ortamına ve olası saldırılara karşı koyabilme amacına yönelik olmalıdır.
Teos ve yakın çevresi arkeolojik haritası (Kadıoğlu, 2021, 25, Harita 4)