Bouleuterion (doğudan görünüş)(Kadıoğlu, 2021, 273, Figür 118)

Dionysos Tapınağı’nın doğusunda yer alan bouleuterion antik kentteki en iyi korunmuş yapıdır. Dikdörtgen bir temel plana sahip olan bouleuterion’un oturma bölümü (cavea) yarım daireden biraz büyüktür ve 16 oturma sırasından oluşan cavea beş merdiven sırası ile dört bölüme ayrılmıştır. Yapı yaklaşık 33,50 m. ve x 18,00 m. ölçülerindedir. Orkestrayı çok muntazam kesme taş bloklarla inşa edilmiş sahne binası duvarı sınırlamaktadır. Yapı içerisindeki yazıtlı heykel kaideleri yapıda MS 1. yüzyıldaki esaslı değişikliklere işaret etmektedir. Söz konusu yazıtlar, Teoslu Tiberius Claudius Kalobrotos ile oğlu Tiberius Claudius Phesinos’u onurlandırmaktadır.

Teos’ta bulunan ve MÖ 2. yüzyıla tarihlenen bir yazıt; okuldaki derslerin finansmanı için Polythros’un kurmuş olduğu vakıf ve bu vakfın öğretmenlere ödemesi gereken yıllık ücret hakkında bilgi vermenin yanı sıra, o zamana kadar dilbilgisi (gramatik) ve müzik öğretmenleri tarafından gymnasiumda yapılan genel okul sınavlarının artık kentin bouleuterionunda yapılacağından bahsetmektedir. Bu durum bouleuterionun Geç Hellenistik Dönem’de politik toplantıların yanı sıra eğitim ve kültürel amaçlı olarak da kullanılmış olduğunu göstermektedir. Teos’ta 1963 yılı kazılarında ortaya çıkarılan ve yaklaşık MÖ 200 yıllarına tarihlenen uzun bir yazıt ise, Kral Antiokhos’un bronz bir heykelinin bouleuteriona dikilmesi ve burada gerçekleştirilecek olan kült törenindeki kurallara ilişkindir. Yukarıda anılan yazıtların yardımıyla MÖ 3-2. yüzyıllarda kentte bir bouleuterion olduğu kesin olarak anlaşılmaktadır ancak mevcut yapı MS 1. yüzyıla tarihlenmektedir.

2010 yılında yeniden başlayan kazı çalışmalarıyla cavea, girişler (parodoi), merdivenli güney koridor, orkhestra, pulpitum, oturma basamaklarının uçlarını sınırlayan cephe duvarları (analemmata) ile doğu duvarı olmak üzere yapının iç kısmı tamamen ortaya çıkarılmıştır . Ayrıca yapının dışında sürdürülen çalışmalarda yapının kuzey ve güney girişleri, kuzeydoğusu köşesindeki Geç Roma Dönemi savunma duvarı, güneybatı köşesinde geç dönem kulesi ile güney ve batı dış duvarları gün yüzüne çıkarılmış ve belgelenmiştir.

2020 yılı kazı çalışmalarında cavea’yı güney yönde sınırlayan 1,52 m genişliğinde merdivenli bir koridor ortaya çıkarılmıştır. Analemma duvarının güney başlangıcını vurgulayan koridorun girişi, zengin profilli kapı söve ve lentosuna sahiptir.

Teos ve yakın çevresi arkeolojik haritası (Kadıoğlu, 2021, 25, Harita 4)